Kiracıların 3’te 2’si Haklarını Bilmiyor!

Yahya

New member
Çevrimiçi gayrimenkul platformu Emlakjet, 400 bine ulaşan satılık ve kiralık emlak ilanından oluşan bilgi tabanında gerçekleşen hareketler ve yeni kuşak gayrimenkul değerleme ve lokasyon tahlili şirketi Endeksa ile gerçekleştirdiği iş birliği doğrultusunda, mayıs ayı emlak datalarını yayınladı. Emlakjet mayıs ayı özel araştırma evrakında ayrıyeten kiracı haklarına yönelik bilgi sahipliğini de inceledi. Son devirde kira artış oranları niçiniyle kiracı hakları konusu ağır bir biçimde gündeme gelirken, ankete katılan kiracıların yüzde 63’ü kiracı hakları konusunda gereğince bilgi sahibi olmadığını belirtti.

TÜİK datalarına nazaran, artan konut meblağlarına karşın konut piyasalarında canlılık devam ederken, Türkiye genelinde mayıs ayında toplam 122.768 adet konut satışı gerçekleşti. bu biçimdece bundan evvelki yılın birebir periyoduna göre yüzde 108 oranında artış kaydedildi.

Emlakjet bilgilerine bakıldığında ise mayıs ayında Türkiye’de satılık konut fiyatları aylık ortalama yüzde 18, kiralık konut fiyatları aylık ortalama yüzde 25 artış gösterdi. Satılık konut fiyatlarında en çok yıllık artış gösteren kent İstanbul ve Antalya olurken, yıllık kiralık konut fiyat artışında Antalya yüzde 334 artışla açık orta birinci oldu.

Ayda 70 milyon sayfa görüntülenme sayısı ve 17 milyon ziyaretçisi ile emlak seri ilan dalının öncü platformu Emlakjet, 400 bine ulaşan satılık ve kiralık emlak ilanından oluşan bir data tabanında gerçekleşen hareketler doğrultusunda ve iLab Holding bünyesinde faaliyet gösteren yeni kuşak gayrimenkul değerleme ve lokasyon tahlili şirketi Endeksa iş birliği ile hazırladığı 2022 yılı mayıs ayı emlak datalarını yayınladı.

TÜİK bilgilerine nazaran 2022 yılı mayıs ayında Türkiye genelinde konut satışları 122 bin 768 adet olurken, geçen yılın tıpkı ayına göre yüzde 108 artış gösterdi. birebir vakitte birinci el satış oranı yüzde 27 olurken, ipotekli satış oranı ise yüzde 25 oldu.

Yıllık satılık ve kiralıkta konutlardaki fiyat artışında Antalya en önde

Endeksa datalarına nazaran mayıs ayında Türkiye’de satılık konut meblağları aylık ortalama yüzde 18 artarken yıllık artış ise yüzde 172 oldu. Kiralık konut fiyatlarındaki artış ise mayıs ayında yüzde 25 olurken, yıllık artış ise nisan ayı ile birebir düzeyde, yüzde 153 olarak tespit edildi.

Yıllık satılık konut fiyat artışında İstanbul ve Antalya yüzde 210 düzeyinde artış ile birinci sırayı alırken, kiralık konut meblağlarında ise Antalya yüzde 334’lük artış ile tüm kentlerin açık orta üzerinde yer aldı. Antalya’nın akabinde İzmir yüzde 168 ile ikinci ve İstanbul yüzde 163’lük artış ile üçüncü oldu.

Aylık satılık konut fiyat artışında ise bir daha İstanbul ve Antalya yüzde 20 artış ile mayıs ayında birinci sırayı paylaşırken, aylık kiralık artışında ise İzmir yüzde 30’luk artışla başkan oldu.

Toplam konut aramaları ortasında Emlakjet kullanıcılarının yüzde 61’i satılık konut ararken, kiralık aramaların oranı ise artarak yüzde 39 oldu.

Merkeze uzak vilayet hudutlarına yakın ilçelere talep artışı devam etti

Fiyat artışları ile merkeze uzak çeper ilçelere talep artışı devam etti. en çok konut aranan ilçelerde satılık konut fiyat artışı oranlarında aylık yüzde 13 artışla Edremit birinci kere tüm ilçeleri geride bırakırken akabinde sırasıyla Kuşadası (Aydın), Selçuklu (Konya), Keçiören (Ankara), Beylikdüzü (İstanbul) ve Keçiören (Ankara) geldi. Yıllık artışta ise Kuşadası yüzde 167 ile birinci olurken, onu yüzde 167 ile Edremit takip etti.

Kiralık konut fiyat artış oranlarında ise Şahinbey (Gaziantep) ilçesi yüzde 15 ile mayıs ayının başkanı olurken, Kuşadası ve Selçuklu ilçeleri yüzde 13’lük artışla akabinde geldi. Yıllık kiralık fiyat artışlarında ise Selçuklu ilçesi yüzde 141 artışla birinci oldu.

“Kiracıların çoğunluğu haklarını gereğince bilmiyor”

Emlakjet’in yeni kuşak gayrimenkul değerleme ve lokasyon tahlili şirketi Endeksa ile gerçekleştirdiği iş birliği doğrultusunda, mayıs ayına özel olarak gerçekleştirdiği özel araştırma evrakında ise kiracı haklarına yönelik bilgi sahipliği incelendidi. Son devirde kira artış oranları niçiniyle kiracı hakları konusu ağır bir biçimde gündeme gelirken, ankete katılan kiracıların yüzde 63’ü kiracı hakları konusunda gereğince bilgi sahibi olmadığını belirtti.

Tolga İdikat: “Fiyat bilgilerini bundan bu biçimde Endeksa aracılığı ile sunacağız”

Araştırma datalarını değerlendiren Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, “İçinde bulunduğumuz periyotta konut fiyatlarındaki artışlar ve bu alanda yayınlanan yeni regülasyonlar en değerli gündem unsurlarından. Hem Emlakjet üyelerini hem kamuoyunu piyasa hakkında bilgilendirmek için aylık gayrimenkul raporlarımızdaki fiyat artışları kısmı için bir arada iLab Holding çatısını paylaştığımız Endeksa ile iş birliği kurduk. Konut piyasasında tüketici davranışlarını Emlakjet bilgileri ile tahlil etmeye devam ederken, fiyat bilgilerini bundan bu biçimde Endeksa aracılığıyla sunacak ve gündem hususları hakkında ayrıntılı araştırmalar yapmaya raporlarımızda uzman görüşlerine yer vermeye devam edeceğiz. Kira artışlarını takiben kiracı hakları konusunda soru işaretlerinin artması üzerine bu ay kiracı hakları konusunda anket sonuçlarını yayınladık. Anket bilgilerine bakılırsa kullanıcıların %63’ü kiracı hakları konusunda gereğince bilgi sahibi olduğunu düşünmüyor. Bu bahiste bilgi birikimin artması ismine Emlakjet’te avukat görüşlerine dayanan ayrıntılı bir röportaj yayınladık. Gayrimenkul alanında gündemi yakından takip etmeyi ve yetkili isimlerin görüşlerini kamuoyu ile buluşturmaya devam edeceğiz.” dedi.

Görkem Öğüt: “Kira artışlarının önüne geçebilmek için yapısal düzenlemeler gerekiyor”

Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt ise “Kira artışları konuttaki arz talep istikrarının, ötürüsıyla da satılık fiyatlarındaki artışın doğal bir kararı. Bilhassa İstanbul ve İzmir üzere konut talebinin yüksek olduğu vilayetler yalnızca Türkiye’de değil dünyada da konut fiyatlarının en çok arttığı yerlerin başında geliyor. Bu yükseliş trendi yatırım maksatlı mesken alma davranışını tetikliyor. Bilhassa büyükşehirlerin merkezî ilçelerinde yatırım hedefli konut almalar son devirde fazlaca arttı. Bu konutlar kiraya veriliyor ve arz talep istikrarının kırılganlığı niçiniyle bedelinden yüksek fiyata ilana çıksa bile alıcı da buluyor.” dedi.

Kiraların yüksekliği niçiniyle bu ilçelerde amortisman müddetlerinin de pek kısaldığını belirten Öğüt, “Amortisman müddetinin düşmesi yatırım gayeli mesken alacak bireyler açısından bir avantaj doğuruyor. Yani süreç kendi ortasında bir döngüye girdi. Kira artışının tesirlerini azaltmaya yönelik düzenlemeler kısa vadede bilhassa mevcut kiracılar açısından bir rahatlama sağlasa da uzun vadede yükseliş trendine tesiri sonlu olacaktır. Kira artışlarının önüne geçilebilmek için dünyada örnekleri olan “sadece kiraya verilebilir konutlar”, toplumsal konut üretimi üzere yapısal düzenlemeler gerekiyor. Kira artışı fakat yapısal düzenlemeler ve konutta arz talep istikrarının uygunlaşması kararı yavaşlayabilir. İçinde bulunduğumuz denklemde kısa vadede artışların devam edeceğini düşünüyorum.” biçiminde konuştu.

Avukat Mehmet Berk İmamoğlu: “Kira tespit davalarında çok yüksek artış var”

Emlakjet’in kiracıların hakları konusunda bilgisini ölçen özel araştırma evrakı sonuçlarını yorumlayan Avukat Mehmet Berk İmamoğlu ise, “Kiralık konut fiyatlarındaki rekor piyasa artışları, kira tespit davalarında devasa yükseklikte oranda artışa sebep oldu. Bu davalarda karar verilen yeni kiralar piyasadaki fiyatlara bakılırsa belirleniyor bu noktada piyasa ortalamalarının yapay olarak yükseltilmemesi değer taşıyor. Kiralık kontratı devam eden konutlar için süreksiz müddetle de olsa %25 yıllık tavan artış tedbiri belirtildi. Bu uygulamanın 5 yılın üzerinde kontrata sahip şahısların başvurabileceği kira tespit davalarına pürüz olmadığını hatırlatmak gerek. Uygulamanın kiracılara dayanak olduğunu, kısa periyodik de olsa mevcut kiracıları koruduğunu gözlemliyoruz. Başka yandan Emlakjet yapmış olduğu kiracı hakları anketi sonuçları kullanıcıların birçoklarının kiracı hakları konusunda bilgi sahibi olmadığını belirtiyor. İçinde bulunduğumuza emsal kriz devirlerinde yanlış bilgiler maalesef daha süratli dolaşıyor, kiracı hakları konusunda sorun yaşayan tüm vatandaşlarımızı bilgi sahibi olmak için gerekli kaynakçaları gösteren mecralara müracaatını yahut yetkili şahıslarla görüşmelerini öneriyoruz.” dedi.