Anlam daralmas ve anlam genislemesi, sozluklerin dilin kullanmn anlamak icin temel ogelere dair bir kavramdr. Sozluklerdeki anlamlar, bir kelimenin zamana ve konumuna bagl olarak degisebilir. Sozluk anlamlarnn degismesi, anlam daralmas ve anlam genislemesi olarak adlandrlr. Anlam daralmas, bir kelimenin ozgun anlamndan daha sk bir bicimde kullanlmaya baslamasdr. Anlam genislemesi, bir kelimenin ozgun anlamndan cok daha fazla kullanm alanna sahip olmasdr. Bu kavramlar, sozluklerin dilin kullanmn anlamaya yardmc olabilir.
Anlam Daralmas
Anlam daralmas, bir kelimenin ortaya cksndan once kullanlan anlamnn daraltlmasdr. Bu anlamn daha sk bir bicimde kullanlmas nedeniyle, kelimenin kullanm alan ozgun anlamndan daha kucuk olabilir. Anlam daralmasnn en yaygn ornekleri, mecaz anlaml kelimelerden gelmektedir. Bir kelimenin mecaz anlamnn daraltlmas, genellikle anlamn kullanm alannn kuculmesine neden olur. Ornegin, kelime "kotu" gunumuzde sklkla soz konusu kisinin kotu bir davrans veya kotu bir durumla ilgili olarak kullanlmaktadr. Ancak ozgun anlam, soz konusu kisinin arzu edilmeyen bir karakter ozelligi ya da nitelik tasdg anlamna gelmektedir.
Anlam Genislemesi
Anlam genislemesi, bir kelimenin ozgun anlamndan daha fazla alanlara kullanlmasdr. Bu durum, kelimenin kullanm alannn genislemesi olarak da adlandrlr. Anlam genislemesi, cogu kez kullancnn kelimeyi yeni alanlara uyarlama cabalaryla ortaya ckar. Anlam genislemesi, cogu zaman farkl kullanmlarn ortaya ckmasna neden olur. Ornegin, kelime "cabuk" gunumuzde sklkla soz konusu kisinin cabuk hareket etmesi anlamyla kullanlmaktadr. Ancak ozgun anlam, soz konusu kisinin arzu edilmeyen bir durumla ilgili bir gorus bildirmesi anlamna gelmektedir.
Anlam Daralmas
Anlam daralmas, bir kelimenin ortaya cksndan once kullanlan anlamnn daraltlmasdr. Bu anlamn daha sk bir bicimde kullanlmas nedeniyle, kelimenin kullanm alan ozgun anlamndan daha kucuk olabilir. Anlam daralmasnn en yaygn ornekleri, mecaz anlaml kelimelerden gelmektedir. Bir kelimenin mecaz anlamnn daraltlmas, genellikle anlamn kullanm alannn kuculmesine neden olur. Ornegin, kelime "kotu" gunumuzde sklkla soz konusu kisinin kotu bir davrans veya kotu bir durumla ilgili olarak kullanlmaktadr. Ancak ozgun anlam, soz konusu kisinin arzu edilmeyen bir karakter ozelligi ya da nitelik tasdg anlamna gelmektedir.
Anlam Genislemesi
Anlam genislemesi, bir kelimenin ozgun anlamndan daha fazla alanlara kullanlmasdr. Bu durum, kelimenin kullanm alannn genislemesi olarak da adlandrlr. Anlam genislemesi, cogu kez kullancnn kelimeyi yeni alanlara uyarlama cabalaryla ortaya ckar. Anlam genislemesi, cogu zaman farkl kullanmlarn ortaya ckmasna neden olur. Ornegin, kelime "cabuk" gunumuzde sklkla soz konusu kisinin cabuk hareket etmesi anlamyla kullanlmaktadr. Ancak ozgun anlam, soz konusu kisinin arzu edilmeyen bir durumla ilgili bir gorus bildirmesi anlamna gelmektedir.